بررسی نقش اقدامات جهانی در حمایت از جنبش کارگری ایران، گفت‌وگو با مک اوراتا

در عین حال، دولت فشار زیادی بر جنبش کارگری مستقل ایران وارد می‌کند، که نتیجه آن عدم رعایت حقوق اساسی کارگران در این زمینه است. سرکوب کارگران در ایران اما در بیشتر موارد با واکنش‌های گسترده‌ای از سوی سازمان‌های حقوق بشری و اتحادیه‌های کارگری بین‌المللی مواجه شده است. یکی از این اتحادیه‌ها، فدراسیون جهانی کارگران حمل و نقل است که در سال ۱۳۸۴و هم‌زمان با اعتصاب کارگران «سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه» در تهران، از کارگران زندانی حمایت‌های ویژه‌ای کرده بود. 

مجله حقوق ما برای بررسی بیشتر این حمایت‌ها و همچنین برای بررسی نقش اقدامات جهانی در حمایت از جنبش کارگری ایران با مک اوراتا، دبير سابق فدراسيون جهانی کارگران حمل و نقل، گفت‌وگو کرده است. 
 

• در جریان اعتصاب آذرماه ۱۳۸۴«سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه» در حمایت از کارگران نقش آفرینی کردید. آیا می توانید در مورد اقداماتی که در آن زمان برای کمک به آنها انجام دادید توضیح دهید؟

حمایت بین‌المللی از اعتصاب کارگران شرکت واحد در آذر ۱۳۸۴ نمونه‌ای از همبستگی جهانی در دفاع از حقوق کارگران بود. این اقدامات نشان داد که چگونه فشارهای بین‌المللی، حتی در شرایط سرکوب شدید، می‌تواند بر روند مبارزات کارگری تأثیرگذار باشد.

در جریان اعتصاب آذر ۱۳۸۴ (دسامبر ۲۰۰۵ - ژانویه ۲۰۰۶) سندیکای کارگران شرکت واحد اتوبوسرانی تهران و حومه با سرکوب گسترده از سوی حکومت ایران مواجه شد. این سرکوب شامل بازداشت رهبران سندیکا، اخراج فعالان کارگری معترض و اعمال فشارهای امنیتی بود. در پاسخ به این وضعیت، نهادهای بین‌المللی کارگری از جمله فدراسیون بین‌المللی کارگران حمل و نقل (ITF) و کنفدراسیون بین‌المللی اتحادیه‌های کارگری (ICFTU) اقداماتی برای حمایت از کارگران ایرانی انجام دادند که شامل موارد زیر است:

۱. واکنش‌های فوری و اعتراضات بین‌المللی

پس از بازداشت گسترده اعضای سندیکا، موجی از اعتراضات بین‌المللی شکل گرفت:

• نامه‌های رسمی اعتراضی: اتحادیه‌های کارگری از کشورهای مختلف از جمله بریتانیا، آلمان، کانادا، فرانسه، آمریکا، سوئد، ژاپن و استرالیا به دولت ایران نامه‌های اعتراض ارسال کردند.
• شکایت به سازمان بین‌المللی کار (ILO): در ژوئیه ۲۰۰۶، ITF و ICFTU شکایت رسمی درباره نقض حقوق کارگران ایرانی را به کمیته آزادی انجمن سازمان بین‌المللی کار ارائه دادند.
• پوشش خبری و فشار رسانه‌ای: بیانیه‌های متعددی از سوی سازمان‌های کارگری منتشر شد که توجه رسانه‌های بین‌المللی را به وضعیت کارگران شرکت واحد جلب کرد.

۲. فراخوان و همبستگی جهانی

• در ژانویه ۲۰۰۶، بیش از ۵۰۰۰ عضو اتحادیه‌های کارگری از اروپا، آمریکای شمالی، آسیا و آفریقا در اعتراضات جهانی علیه سرکوب کارگران ایرانی شرکت کردند.
• تجمعاتی در برابر سفارتخانه‌های ایران در لندن، برلین، پاریس، اتاوا و نیویورک برگزار شد.
• اعتصابات نمادین در حمایت از کارگران شرکت واحد در برخی کشورها انجام گرفت.

۳. فشارهای دیپلماتیک و قانونی

• پارلمان بریتانیا در ژانویه ۲۰۰۶، قطعنامه‌ای در حمایت از کارگران ایرانی تصویب کرد.
• دیدارهای دیپلماتیک: برخی نمایندگان اتحادیه‌های کارگری تلاش کردند از طریق سازمان ملل و نهادهای بین‌المللی، مقامات ایرانی را برای آزادی کارگران تحت فشار قرار دهند.
• فشار بر دولت ایران برای آزادی منصور اسانلو: اسانلو، به عنوان یکی از رهبران سندیکا، بارها بازداشت و آزاد شد و حمایت جهانی از وی ادامه داشت.

۴. تأثیر این اقدامات

• بسیاری از کارگران بازداشت‌شده در نهایت آزاد شدند، اگرچه برخی تحت فشار مجبور به امضای تعهدنامه شدند.
• سازمان‌های بین‌المللی همچنان به نظارت بر وضعیت اتحادیه‌های کارگری در ایران ادامه دادند.
• علیرغم سرکوب‌ها، همبستگی جهانی با کارگران شرکت واحد تأثیری مهم در جلب توجه به وضعیت حقوق کارگران در ایران داشت.

• از دیدگاه شما چه اقداماتی در سطح بین المللی برای تقویت حمایت از کارگران ایرانی می توان انجام داد؟

روزنامه‌نگاران و پژوهشگرانی مانند من باید نقش فعال‌تری در گزارش‌دهی درباره مسائل کارگری ایران ایفا کنند. ارائه تحلیل‌های دقیق از وضعیت کنونی ضروری است، اما به همان اندازه، به‌روزرسانی روزانه و انتشار پیام‌های کوتاه آنلاین درباره این مسائل اهمیت دارد. این نوع «پوشش زنده» حس فوریت بیشتری را در مخاطبان ایجاد کرده و آن‌ها را به اقدام موثرتر ترغیب می‌کند.

در صورتی که جنبش‌های کارگری گسترده‌تر خواستار همبستگی با کارگران ایرانی شوند، روزنامه‌نگاران و پژوهشگران باید در این اقدامات مشارکت کنند. این اقدامات شامل اعتراض در برابر سفارت ایران، تجمع‌ها و راهپیمایی‌ها، نشست‌های خبری، جلسات عمومی، توزیع اعلامیه، امضای طومار و ارسال گسترده ایمیل‌های اعتراضی آنلاین (مانند کمپین «هم‌اکنون اقدام کنید» در وب‌سایت LabourStart) خواهد بود. همچنین، روزنامه‌نگاران و پژوهشگران باید به دنبال همکاری با گروه‌های حقوق بشری مانند عفو بین‌الملل باشند، چرا که این سازمان‌ها همواره در جهت دفاع از حقوق کارگران در ایران فعالیت کرده‌اند.